تخفیف خوش‌حسابی جایگزینی برای جریمه تاخیر در عملیات بانکی بدون ربای ایران

Authors

  • طباطبائی, سیدمحمدشهاب
  • نظرپور, محمدنقی
Abstract:

تاخیر تادیه در بازپرداخت تسهیلات آثار منفی مالی و اقتصادی بسیاری را بر بانک‌ها تحمیل می‌کند، به گونه‌ای که حتی ممکن است آن­ها را در آستانه ورشکستگی قراردهد، ازجمله این آثار نامطلوب اقتصادی می­توان به مواردی چون کاهش نقدینگی، عدم امکان استفاده مناسب اقتصادی از سرمایه­های بانک و خسارت ناشی از کاهش ارزش پول اشاره کرد. به دنبال حل این مشکل شورای محترم نگهبان راهکاری تحت عنوان"جریمه تاخیر تادیه"را تصویب نمود تا از این طریق مشتریان نظام بانکی بیش از پیش ملزم به بازپرداخت به موقع تعهدات خود باشند. در عین حال اکثریت مراجع عظام و فقهیان با چنین شیوه‌ای موافقتی ندارند. این مقاله به‌دنبال معرفی راهکاری جایگزین برای جریمه تاخیردر عملیات بانکی بدون‎‌ربا است که مورد تایید و توافق همه مراجع عظام و فقیهان بوده و در مشروعیت آن خدشه‎ای وارد نشود. مقاله درصدد پاسخگویی به این سئوال است که تخفیف خوش‌حسابی چگونه و با چه سازوکاری می‌تواند سبب پرداخت به موقع تعهدات از سوی گیرندگان تسهیلات در  نظام بانکی شود؟ در این تحقیق از روش تحلیلی توصیفی در تبیین و بررسی مباحث استفاده می­شود و در مباحث تجربی از روش دلفی استفاده می‌کنیم و فرضیه این است که تخفیف خوش‌حسابی جایگزین مناسبی برای جریمه تاخیر مطالبات بانکی بوده و با دیدگاه مراجع و فقیهان نیز سازگار است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد راهکار تخفیف خوش‌حسابی با توجه به این­که اهداف جریمه تاخیر تادیه را برای بانک محقق می‌سازد و عاری از ایراد فقهی بوده و از نظر کارشناسان نیز بهتر است به مراتب کارکرد مطلوب‌تری از جریمه تاخیر خواهد داشت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل پدیده ریسک‌های خاص بانکی در بانکداری بدون ربای ایران

ظاهر فعالیت‌های بانک‌های اسلامی، به ویژه فعالیت‌های اعتباری آن‌ها نشان می‌دهد که این بانک‌ها درگیر ریسک‌هایی بیش از ریسک‌های متداول در بانک‌های متعارف هستند؛ چرا که ماهیت اصلی عقود اسلامی اقتضای تعامل طرفین را دارد و طبعاً ریسک بانک اسلامی نیز در این نوع فعالیت بیشتر است. وجود ریسک‌های ناشی از ورود بانک به فضایی استراتژیک و نیاز به اطلاع از آنچه گیرنده تسهیلات می‌داند و انجام می‌دهد، عملاً باعث م...

full text

مخاطرۀ اخلاقی در عملیات بانکی بدون ربا

در اقتصاد به هر عملی که در آن معیارهای اخلاقی نادیده گرفته شود، مخاطرۀ اخلاقی (ethical risk) اطلاق می‌شود. به‌دلیل گسترده بودن دامنۀ این‌گونه اعمال، در این تحقیق فقط دو نوع اصلی و شایع آن یعنی کژمنشی (Moral hazard) و کژگزینی (Adverse selection) در زمینۀ عملیات بانکی بدون ربا بررسی شده است. با توجه به پیچیده بودن فرایند مخاطرۀ اخلاقی، وقوع یا عدم وقوع آن را با بروز نتایج آن می‌توان درک کرد. یکی...

full text

آسیب‌شناسی سپرده‌های قرض‌الحسنه در نظام بانکداری بدون ربای ایران

تحقق کامل بانکداری اسلامی، غایت مطلوب نظام بانکی ایران است که برکات اقتصادی و اجتماعی فراوانی خواهد داشت. این مهم تنها با تشخیص صحیح معضلات حال و آینده و تصمیم‏گیری هوشمندانه جهت رفع آنها محقق می‏شود. در این راستا آسیب‌شناسی  قرض‌الحسنه یکی از مسائل قابل تأمل و دارای اولویت محسوب می‏شود. این پژوهش عوامل مؤثر بر کاهش سپرده­های قرض‌الحسنه را به عنوان مسئله اصلی تحقیق، احصا، دسته‏بندی و اولویت‏گذا...

full text

خلأ قانونی مطالبه‌های غیرجاری در قانون عملیات بانکی بدون ربا

یکی از خلأهای جدی قانون عملیات بانکی بدون ربا، نادیده‌گرفتن مسئله مطالبه‌های غیرجاری و عدم ارائه شیوه‌های شرعی جهت مدیریت این مسئله است. در حالی که می‌توان براساس فقه غنی اسلام در کنار راهکار‌های انگیزشی و اخلاقی، راهکارهای الزامی متعددی برای پیش‌گیری و معالجه مشکل مطالبه‌های غیرجاری بانکی پیشنهاد کرد. تحقیق پیش‌رو می‌کوشد موضوع خلأ قانونی موجود دربارة مطالبه‌های غیرجاری را مورد بررسی قرار داد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 18  issue 21

pages  217- 239

publication date 2018-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023